"KRONIKA SZKOŁY W TYCHACH"

czyli książka dla każdego, kto interesuje się dziejami szkoły i Tychów!

 

... był rok 1864. Tomasz Kraut położył przed sobą wielką księgę, wziął do ręki stalówkę, zamoczył ją w atramencie i zaczął pisać: „Rozdział 1 – katolicka szkoła w Tychach”. I dalej: „Około roku 1677, przy zakładaniu tutejszej parafii, prywatnych lekcji udzielali żacy”...

 

Parę lat później Tomasza Krauta zastąpił na kilka dziesięcioleci Karol Borkert a potem jeszcze kolejni i kolejni – w sumie 13 autorów.

Księga, którą zapełniali swoimi zapiskami przez prawie 90 lat na okładce miała tytuł „Kronika szkoły i gminy w Tychach”.

 

W styczniu 2012 roku kronika została wydana drukiem.

Przypominamy tu informacje związane z tym radosnym faktem, jakie zamieściliśmy na stronie w roku szkolnym 2011/12:

 

„KRONIKA SZKOŁY W TYCHACH”

Z największą radością informujemy, że 3 stycznia 2012 roku ukończono druk naszej najstarszej kroniki szkolnej!!!

 

Kronika obejmuje informacje z lat 1864-1953, w oryginale pisana była na przemian w języku niemieckim (w latach 1864-1922, 1939-1945) oraz polskim (1922-1939 i lata powojenne). Przekład części niemieckiej, w większości pisanej tzw. „gotykiem”, zawdzięczamy Panu Pawłowi Grychtolikowi (który jest absolwentem naszej szkoły). Oryginalny tytuł kroniki brzmi „Kronika szkoły i gminy w Tychach” – zgodnie z tym tytułem jest ona również wspaniałym źródłem historycznym do dziejów naszego miasta.

Paczki prosto z drukarni zmagazynowane w Muzeum Miejskim.

 

 

Dyrektor Muzeum Miejskiego, pani dr Maria Lipok-Bierwiaczonek przekazuje pierwsze egzemplarze „Kroniki” panu dyrektorowi Krzysztofowi Jurankowi.

 

Serdeczne podziękowania dla Muzeum Miejskiego i pani dyrektor Marii Lipok-Bierwiaczonek za wspaniałą i twórczą współpracę przy wydaniu tego dzieła!

 

OFICJALNA PREMIERA „KRONIKI”

9 stycznia 2012 roku w Muzeum Miejskim miała miejsce oficjalna premiera „Kroniki szkoły w Tychach”.

Obecni byli wszyscy, którzy przyczynili się do powstania tego wydawnictwa: p. Paweł Grychtolik, który przełożył tekst w części niemieckiej, p. Weronika Nagengast, która redagowała tekst, p. Ewelina Kosma, która wpisała tekst w komputer i pomagała w redagowaniu, p. Agnieszka Czyżewska, autorka okładki, p. Krzysztof Skrzypek, którzy składał kronikę do druku.

Sukces, jakim jest wydanie „Kroniki” nie byłby możliwy, gdyby nie zaangażowanie dyrektor Muzeum Miejskiego, p. Marii Lipok-Bierwiaczonek i finansowe wsparcie miasta.

 

 

Najważniejszymi gośćmi dzisiejszego spotkania byli wiceprezydent miasta p. Daria Szczepańska i nasz pan dyrektor...

 

 

... oraz p. Rita Kwiotek i p. Joanna Gładysz, emerytowane dyrektorki naszej szkoły.

Dziękujemy również za przybycie przedstawicielom prasy i radia oraz pasjonatom lokalnej historii.

 

JESZCZE O KRONICE

Osoby, które miały okazję poczytać wydaną właśnie „Kronikę szkoły w Tychach” zgodnie stwierdzają, że jest to lektura bardzo interesująca!

Prawie 90 lat historii, wydarzenia szkolne i echa wydarzeń światowych, informacje o frekwencji i chorobach dziecięcych, o pogodzie i klęskach żywiołowych, o rozbudowie szkoły i inwestycjach w gminie… nie sposób wymienić wszystkich tematów, pojawiających się w kronice!

 

Na zachętę garść cytatów:

 

„10 września [1881 r.] zostało w książęcym domu w Pszczynie zawarte małżeństwo Jej Wysokości Księżniczki Louise z hrabią Solms-Baruth. Korzystna pogoda pozwoliła na zorganizowanie wycieczki wszystkich uczniów wszystkich szkół do parku zamkowego. Dzieci zostały tam ugoszczone, otrzymały posiłek i napoje, a szkoły otrzymały wiele prezentów. Na zmianę śpiewy i zabawy, pokazy gimnastyczne zabawiały młodzież szkolną, aż do wieczornego powrotu. Po powrocie do szkoły odśpiewano hymn państwowy, następnie wychowawcy zwolnili dzieci do domów.”

Pałac w Pszczynie
(fot. Ewelina Kosma)

 

W roku 1900 kronikarz zanotował: „nareszcie spełniło się marzenie grona nauczycielskiego o posiadaniu większego budynku szkolnego. Na wiosnę rozpoczęto budowę nowego budynku szkolnego i mieszkania dla kierownika szkoły.” W kolejnym roku szkolnym czytamy: ” Budynek szkolny został w tym roku ukończony i 15 lipca przekazany przez mistrza murarskiego Maeltzera władzom szkolnym. Jednak uroczyste poświęcenie tego ośmioklasowego budynku szkolnego odbyło się dopiero 3 grudnia 1900 r. w obecności przedstawicieli gminy. O godzinie 8.00 udały się dzieci ze swoimi nauczycielami do kościoła, gdzie rozpoczęto uroczystość mszą świętą. Po przemówieniu w języku niemieckim i polskim tutejszego proboszcza do dzieci i ich rodziców ruszyła procesja do nowego budynku szkolnego. Tutaj, przy śpiewie dzieci „Z Bogiem, z Bogiem wstępujemy” nastąpiło poświęcenie wszystkich pomieszczeń przez miejscowego duchownego, na czym zakończono uroczystość.”

Nowa szkoła katolicka
(fragment widokówki z początku XX w. z kolekcji Wojciecha Waltera)

 

„16 czerwca br. [1913] świętowano jubileusz panowania Jego Majestatu [Wilhelm II Hohenzollern]. Przed południem było nabożeństwo świątecznie dla związków i szkół. Po południu zorganizowano wędrówkę do zameczku myśliwskiego w Promnitzach. Prawie wszyscy uczniowie klas I-V wzięli udział w tym marszu, który prowadził drogą cesarsko-książęcą do zameczku, a następnie do Paprocan.”

Promnice
(widokówka z kolekcji Wojciecha Waltera)

 

Dzień 25 października 1924 r. pozostawił u dzieci niezatarte wspomnienia. W dniu tym bowiem wszystka młodzież tutejszej szkoły i szkoły mniejszości witała na dworcu powracające do Polski zwłoki nieśmiertelnego powieściopisarza śp. Henryka Sienkiewicza.

pociąg przewożący zwłoki Henryka Sienkiewicza – ten, który przejeżdżał przez Tychy. Na tej fotografii pociąg jest już w Warszawie
(ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego)

… i to tyle na zachętę :-) 

Dodajmy jeszcze, że wydawnictwo zawiera ponad 90 ilustracji – reprodukcji fotografii i wycinków prasowych z kroniki, zdjęć z archiwów prywatnych oraz… kilka zdjęć współczesnych – może Ty tez na nich jesteś? ;-)

 

O „KRONICE” W PRASIE

Informacje o wydaniu „Kroniki szkoły w Tychach”, które ukazały się łamach lokalnej prasy (kliknij na tytuł, żeby przejść do tekstu informacji).

 

 

 

O KRONICE W RADIU

W ostatnią niedzielę ferii gośćmi audycji „Czy to prawda, że…” w Radiu Katowice była pani dyrektor Muzeum Miejskiego dr Maria Lipok-Bierwiaczonek oraz pani Ewelina Kosma. Tematem rozmowy była oczywiście nasza kronika szkolna! (nagranie tej audycji posiadamy w szkolnym archiwum)

 

Kronikę (w cenie 35 zł) można zakupić w Muzeum Miejskim w Tychach oraz w naszej bibliotece szkolnej (biblioteka czynna od 8:15 do 15:45).

 

Polecamy również uwadze Czytelników dziewiąty numer „Tyskich zeszytów historycznych” zawierający materiały z V Tyskiego Sympozjum Historycznego, które odbyło się pod hasłem „Wokół tyskiego rynku”. Jeden z wygłoszonych podczas Sympozjum referatów dotyczył naszej szkoły (cena „Zeszytu” – 14 zł)